Verhalen:

1.   Een terugblik op 15 jaren Frankrijk. 2014.

2.   Babyboomer in de jaren zestig. 2015.

3.   De kracht van kleuren. 2015.

      Over de invloed van kleuren.

4.   Gepensioneerd en wat dan? 2009 en 2015.

5.   Mijn monnik. 2016.

6.   Dao: de weg. 2016.

7.   Van inzicht naar uitzicht. 2016.

8.   Veranderen, hoezo? 2016.

9.   De tijd waarin we leven. 2018.

10. Wat bepaalt ons karakter? 2019.

      Over wat invloed heeft op ons karakter.

11. Ik vertrok. 2019.

      5 jaar terug in Nederland na 15 jaar Frankrijk.

12. Emancipatie. 2019.

      Over de strijd om onszelf te kunnen zijn.

13. Van het vissen- naar het watermantijdperk en de betekenis van crisissen. 2020.

14. Dat wat we gebroken hebben, repareren met goud. 2021.

      Wat te doen in een midlifecrisis?

15. Over architectuur. 2022.

      Over de invloed van vormen.

16. Mijn tachtigste levensjaar. 2022.

17. Over filosofie en filosoferen. 2023.

      Over het wat en waarom van filosofie.

18. Op zoek naar wijsheid. 2023.

      Wat is wijsheid en hoe verwerven wie die.

1. Een terugblik op 15 jaar Frankrijk.

In 2000 kochten we een huis in Frankrijk en in 2015 verkochten we het: 15 jaren Frankrijk kregen hun einde.

Wat waren de motieven om het huis te kopen, wat betekende het wonen in Frankrijk in de verschillende fase van die 15 jaar, waarom gingen we er uiteindelijk permanent wonen en waarom remigreerde ik in 2014 weer naar Nederland? De terugblik op 15 jaar Frankrijk zoekt antwoorden.

2. Babyboomer in de jaren zestig.

Ongeveer 50 jaar na de woelige jaren zestig, kijk ik terug op deze periode. Als je er midden in zit, is het doorgaans niet mogelijk er een goed beeld van te krijgen. Achteraf, op afstand, is dat wellicht wel het geval en kan ik de betekenis van die jaren voor mijn eigen leven en voor het algemeen denken en voelen wellicht beter duiden. Dit verhaal is een poging hiertoe.

3. De kracht van kleuren.

We zijn omringd en omringen ons met kleuren. We vinden ze mooi, lelijk of neutraal. Maar doorgaans zijn we ons er niet bewust van dat kleuren een enorme invloed hebben op ons dagelijks leven, zowel fysiek als psychisch. Ze scheppen niet alleen sfeer maar beinvloeden ook het functioneren van bepaalde lichaamsfuncties, geven ons, bedrijven en organisaties een bepaalde identiteit, spelen een belangrijke rol in signaalfuncties zoals bij verkeerslichten en beinvloeden de beleving van ruimtes, kortom ze beinvloeden ons dagelijks functioneren en beleven.

Dit verhaal probeert inzicht te geven in de werking van kleuren opdat we ze bewuster kunnen toepassen ten behoeve van een posieve bijdrage aan ons lichamelijk en psychisch welzijn.

4. Gepensioneerd en wat dan?

Ik verheugde me erop om in 2004 met pensioen te gaan, om me na een periode van drukte en hard werken terug te trekken in de rust en stilte van het Franse platteland. 'Het zwarte gat' zou er voor mij niet zijn, ik had nog duizend en een dingen te doen. Maar het leven verloopt vaak niet zoals ik had verwacht. Waarom zou het met mij anders vergaan dan de meeste anderen?!. Dit verhaal geeft het proces weer van de confrontatie van mijn verwachtingen over 'mijn pensioen' met de werkelijkheid.

5. Mijn monnik.

Soms vraagt de monnik in me om aandacht. In dit verhaal ga ik op zoek naar wat er achter mijn geboeidheid door kloosters en kloosterlingen schuilgaat, naar de waarden van rust en stilte in het leven van alledag.

6. Dao, de weg.

In dit verhaal wordt op zoek gegaan naar het vinden van 'de goede weg' in de chaos van de ontwikkelingen van onder andere de kenniseconomie, de schaalvergroting, de kapitalisering, de individualisering en democratisering.

7. Van inzicht naar uitzicht.

In dit verhaal wordt gezocht naar wat ons zou kunnen helpen om onze dieptste dromen te realiseren, onszelf te realiseren vanuit onze levensdrang, zoals een tulp zichzelf realiseert en dat alleen kan door een tulp te worden, zich in de winter ondergronds te ontwikkelen en zich in de lente  naar boven te worstelen en daar in bloei te komen.

8. Veranderen, hoezo?

Wijzelf en de wereld om ons heen veranderen voortdurend. Soms is dat prettig, maar soms ook bedreigend en gaat het allemaal een beetje te snel.

Het leven is gericht op groei en ontwikkeling en dus op verandering. Dit verhaal probeert inzicht te geven in hoe natuurlijke groei en ontwikkeling verloopt, hoe we naast de bedreigingen ook de waarde van veranderingen kunnen ontdekken, hoe we negatieve zaken zoals ziekte en een persoonlijke en maatschappelijke crisis kunnen zien als belangrijke kenmerken van onze groei en ontwikkeling en hoe we ons kunnen wapenen tegen de cultuur van de onrust die onze hedendaagse westerse cultuur kenmerkt en bedreigt

9. De tijd waarin we leven.

Elk tijdperk heeft zijn invloed op de groei van onszelf, de maatschappij en de wereld, zoals elke levensfase zijn betekenis, gaven en opgaven heeft, dus ook het tijdperk waarin wij nu leven.

Er zijn veel boeken geschreven over het tijdperk waarin ons leven zich momenteel afspeelt. Allemaal hebben ze een ding gemeen: dit tijdsbestek is heel bijzonder omdat we op een omslagpunt zitten in de geschiedenis van deze aarde en de mensheid. We verlaten het Vissentijdperk en treden het Watermannentijdperk binnen. In vele oude culturen, zoals die van de Maya’s, is deze overgang al aangekondigd en beschreven.

Dit verhaal verkent de opbrengsten en de tekorten van het Vissentijdperk en de opgaven van het Watermannentijdperk.

10. Wat bepaald ons karakter.

Toen we naar deze aarde kwamen, hebben we een rugzakje meegenomen met allerlei zaken die we nodig hebben om datgene te kunnen realiseren wat we ons voor dit leven hebben voorgenomen. Het is zoals het rugzakje dat we meenemen als we een bergwandeling gaan maken of het koffer dat we inpakken en meenemen als we op reis gaan.

Zo hebben we alle verworvenheden van onze vorige levens meegenomen naar ons nieuwe leven op deze aarde, hebben we tijdens ons geboorteproces allerlei eigenschappen van onze ouders overgenomen in ons DNA en heeft de constellatie van kosmische energie op het moment van onze geboorte ons bepaalde karaktereigenschappen meegegeven. Met dit rugzakje beginnen we het voorgenomen leerproces om via onze persoonlijke weg uiteindelijk een meer bewust, vrij en betrokken mens te worden.

Natuurlijk wordt ons karakter niet alleen bepaald door dingen van voor en tijdens onze geboorte, maar ook door onze opvoeding en alles wat we meemaken in ons verdere leven. Dit verhaal verkent het grote scala aan invloeden op ons karakter en wat welke rol wijzelf daarin kunnen spelen.

11. Ik vertrok.

Je kunt pas echt zien wat er op een bepaald moment of in een bepaalde periode van je leven is gebeurd als je er zowel letterlijk als figuurlijk afstand van hebt kunnen nemen zoals je na verdwaald te zijn pas kunt zien welke afslagen je verkeerd hebt genomen, welke omwegen je hebt gemaakt en hoe je de weg naar huis weer hebt gevonden als je weer thuis bent gekomen en de verdwaaltocht nog eens hebt geanalyseerd.

Vijf jaar geleden, om precies te zijn op 28 februari 2014, liet ik me, na een aantal jaren in Frankrijk gewoond te hebben, weer inschrijven als inwoner van Nederland, ik remigreerde zoals dat officieel heet. In datzelfde jaar schreef ik het verhaal ‘Een terugblik op 15 jaren Frankrijk’. Nu, 5 jaar later, is door de afstand in ruimte en tijd ‘mijn verhaal’ over die periode in een aantal opzichten veranderd. Doordat ik er op een afstand naar heb kunnen kijken, heeft zich mijn zicht op die periode verdiept en daardoor genuanceerd. Naast feiten heeft de beleving een belangrijke plaats gekregen en heeft de reflectie over die periode mijn zicht op mezelf en een aantal levenszaken verscherpt. Het is zoals in de serie ‘Ik vertrek’ waar in een aantal afleveringen wordt teruggekeken op de situatie van de vertrekkers jaren later.

12. Emancipatie.

Racisme, genderrechtongelijkheid, leeftijdsdiscriminatie en alle andere vormen van achterstelling, bevoogding, onderdrukking, uitbuiting of machtsmisbruik vragen om emancipatie van alle betrokkenen, van zowel degenen die het slachtoffer ervan zijn als degenen die de belemmeringen voor de persoonlijke groei en ontwikkelen veroorzaken.

‘Ikke zelf doen’ is vaak het eerste kleine stapje in ieders voortdurende emancipatieproces dat in elke levensfase en elke situatie voortdurend keuzes vraagt voor onze eigen groei en ontwikkeling, vaak tegen de stroom in van wat anderen vinden.

13. Van het vissen- naar het watermantijdperk en

de betekenis van crisissen.

Elke crisis is een signaal dat er iets knelt. Zo is een burnout doorgaans het gevolg van het feit dat we te veel hooi op onze vork hebben genomen of werk of inspanningen verrichten waarin we te weinig voldoening vinden, met als gevolg dat we opbranden, en is de huidige klimaatcrisis het gevolg van een door ons ernstig verstoord ecologische evenwicht.

Doorgaans hebben we de signalen die voorafgaan aan een crisis niet serieus genomen met als gevolg dat deze signalen steeds dwingender worden en we steeds duidelijker en harder worden geconfronteerd met de gevolgen van ons verkeerde gedrag. Zo kan de coronacrisis gezien worden als een niet te negeren waarschuwing voor onder andere de negatieve gevolgen van de globalisering, de teloorgang van grote natuurgebieden en de omvang en concentratie van de bio-industrie.

Als het leven zich niet meer in positieve zin ontwikkelt, ontstaat er automatisch een crisis. Dit kan zowel betrekking hebben op onze fysieke en psychische groei als op maatschappelijke, economische en andere ontwikkelingen.

Maar crisissen zijn niet alleen waarschuwingen maar ontstaan ook tijdens grote veranderingen. Veranderingen grijpen in op dat wat we gewend zijn en gewoon vinden, met alle onzekerheden van dien. Maar het is goed om te beseffen dat veranderingen een essentieel onderdeel zijn van het leven en noodzakelijk om te groeien en ons te ontwikkelen, zowel als persoon als als maatschappij. Dus is het van belang om met veranderingen en de daaraan verbonden crisissen op de juiste manier om te gaan.

Momenteel vindt er kosmisch gezien een enorme verandering plaats. Hierover zijn veel boeken geschreven. Allemaal hebben ze een ding gemeen: het huidige tijdsbestek is heel bijzonder omdat we op een omslagpunt zitten in de geschiedenis van deze aarde en de mensheid. We verlaten het Vissentijdperk en treden het Watermantijdperk binnen. In vele oude culturen, zoals die van de Maya’s, is deze overgang al aangekondigd en beschreven.

14. Dat wat we gebroken hebben, repareren met goud.

Wat te doen in een midlifecrisis?

Het lijkt erop dat we momenteel op veel gebieden in de fase van de midlifecrisis zijn beland, een fase waarin we het gevoel hebben, vastgelopen te zijn in de aardse modder. De veraardsing heeft zijn dieptepunt bereikt. We zijn beland in wat ook wel ‘het ijzeren tijdperk’ wordt genoemd. We worden geregeerd door macht en geld en zoeken ons geluk in de consumptie van materiële goederen. Alles is door onze eenzijdige gerichtheid op materie en door ons verstandelijk denken versteend en ontdaan van zijn spirituele identiteit. Alleen wat we kunnen aanraken, zien en wetenschappelijk kunnen bewijzen, bestaat echt. We zijn verdwaald omdat we niet door onze eigen mist heen kunnen kijken. Wij zijn de horizon van ons bestaan kwijtgeraakt. Het is dan ook niet verwonderlijk dat gevoelens van eenzaamheid en zinloosheid ons in toenemende mate overvallen.

Midlifecrisissen kennen we als een natuurlijke fase in ons persoonlijk leven rondom ons veertigste levensjaar, maar ook organisaties, culturen, religies en politieke, ecomische en filosofische stromingen komen onherroepelijk in deze fase terecht. De geschiedenis laat dit alsmaar opnieuw zien.

We hebben veel kapot gemaakt, maar we kunnen het herstellen en ons daarbij laten inspireren door de eeuwenoude Japanse Kintsukuroi-kunst waarin voorwerpen van aardewerk die gebroken zijn, gerepareerd worden met goud, waardoor ze niet alleen op een mooie manier worden hersteld maar ook een totaal nieuwe identiteit en uitstraling krijgen.

Het verhaal ‘Dat wat we gebroken hebben, repareren met goud’ met als ondertitel ‘Wat te doen in een midlifecrisis?’ verkent de midlifecrisis waarin we niet alleen persoonlijk maar ook organisaties, culturen en economische en politieke systemen bijna altijd in terecht komen, en probeert zicht te krijgen op mogelijke oplossingen.

15. Over architectuur.

We kennen allemaal de invloed van verschillende omgevingen op ons gevoel. Lopen in een kantoorwijk met rechthoekige glazen kantoorgebouwen of slenteren door een middeleeuws Frans dorpje, winkelen in een stad met rechte of kronkelende, brede of smalle straten, met grote of kleine pleinen, met gebouwen van beton en glas of van natuur- of baksteen, met hoge of lage bebouwing, met veel of weinig groen, ze geven allemaal een totaal andere beleving, een gevoel van kilheid of warmte, van verlorenheid of geborgenheid of van afstand of nabijheid. Hetzelfde geldt voor het wandelen in de natuur, in een open landschap of in een bos of in een heuvelachtig of plat gebied.

Onze ogen tasten de omgeving af, zien ruimten, vormen, materialen en kleuren die een bepaalde sfeer scheppen en die sfeer geeft ons een bepaald gevoel dat we als prettig, neutraal of onprettig ervaren. Mede hierdoor hebben we een voorkeur voor een bepaald land, streek, stad, dorp, wijk en huis.

De vakdisciplines die zich bezighouden met het vormgeven van landschappen, steden, gebouwen, interieurs en tuinen zijn stedebouwkundigen, landschaps-, architectuur-, interieur- en tuinarchitecten. Hun filosofieën bepalen in grote mate de omgeving waarin we wonen, werken en recreëren.

Al onze uitingen in woorden en daden hebben invloed. Zo kan en moet ook de architectuur een belangrijke bijdrage leveren aan een manier van leven die onze eigen groei en ontwikkeling en die van de maatschappij optimaal mogelijk maakt door het scheppen van goede binnen- en buitenruimten, vormen en kleuren die onze groei en dagelijkse activiteiten optimaal ondersteunen zoals de gewone huis- en tuinactiviteiten, ons werken en recreëren.

Dit verhaal verkent hoe architectuur dat kan doen. 

16. Mijn tachtigste levensjaar.

Ik begin binnenkort aan mijn 80^ste levensjaar en dat getal geeft me een apart gevoel en doet me nadenken over mijn leven en het leven in het algemeen.

17. Over filosofie en filosoferen.

Bewustzijn vormt de basis van inzicht in de werkelijkheid en onszelf en is noodzakelijk voor de groei en ontwikkeling van onszelf, de maatschappij en de wereld als geheel. Dit vereist, als we bijvoorbeeld een probleem hebben, dat we ons daarvan bewust zijn, het niet ontkennen maar herkennen en erkennen en ons een beeld vormen van welk gedrag beter is voor onszelf en de omgeving.

Dit bewustwordingsproces kent naar mijn mening drie belangrijke pijlers, namelijk wetenschap, kunst en filosofie.

Filosofie reflecteert op de werkelijkheid, stelt diepere vragen over de werkelijkheid waar maar moeizaam of nooit een eenduidig antwoord op is te geven en doet dit op een gestructureerde en beargumenteerde manier.

Een vraag kan zijn: ‘Wat betekent het om mens te zijn?’ of ‘Wat is goed en slecht handelen?’ Wijs word je volgens filosofen niet wanneer je ergens een mening over hebt, maar wanneer je ergens kennis over hebt. Filosofen zoeken naar ware kennis, iets wat waar is voor iedereen, maar stellen tegelijkertijd deze kennis voortdurend ter discussie omdat de maatschappij en ons denken en onze inzichten zich voortdurend ontwikkelen.

Het gestructureerd en beargumenteerd zoeken naar ware kennis is van groot belang in een tijd waarin iedereen een mening heeft over alles en nog wat, vaak zonder zich echt verdiept te hebben in de betreffende onderwerpen, en in een wereld waarin bijvoorbeeld wetenschappelijk verkregen kennis en inzichten door groepen mensen in twijfel worden getrokken, gewoon omdat ze niet passen in hun persoonlijke overtuigingen.

Zonder een aantal gemeenschappelijke overtuigingen en visies kan een maatschappij zich niet in een positieve richting ontwikkelen omdat de verschillende groepen die er deel van uitmaken allemaal iets anders willen.

Dit verhaal gaat over het wat filosofie en filosoferen precies inhoudt en wat hun belang is.

18. Op zoek naar wijsheid.

In onze gepolariseerde samenleving heerst het of-of-denken. Deze polarisatie zien we onder andere in Amerika tussen Republikeinen en Democraten, in Israel tussen orthodoxe en niet orthodoxe Joden, in Engeland tussen voor- en tegenstanders van de Brexit, in Nederland tussen groepsopvattingen over de te nemen maatregelen met betrekking tot de klimaat- en vluchtelingencrisis en in de wereld tussen de grootmachten China, Amerika en Rusland. 

Binnen het of-of-denken staat het denken in tegenstellingen, het zwart-wit-denken en het veralgemeniseren centraal. Meningen staan tegenover elkaar en niet naast elkaar en er is weinig plaats voor dialoog en tolerantie. Verder is iets of iemand goed of fout, goed of slecht en worden incidentele kenmerken veralgemeniseerd tot bijvoorbeeld: alle mannen zijn …, alle vrouwen zijn …, alle Marokkanen zijn …, alle rijken zijn …, alle klimaatcrisisontkenners zijn …, enzovoort.

Wijsheid wordt gekenmerkt door het en-en-denken en probeert tegenstellingen te overbruggen, mensen bij elkaar te brengen. Wijsheid verbindt omdat ze is gestoeld op het inzicht dat alles in het leven streeft naar verbinding, naar eenheid, naar harmonie, naar het oplossen van problemen en tegenstellingen, zoals we dat in de natuur zien in bijvoorbeeld ons lichaam als dat bedreigd wordt door een ongeval of ziekte.

Dit verhaal onderzoekt wat wijsheid is, hoe we wijs kunnen worden en probeert de noodzaak ervan aan te geven.