Teksten over INTIMITEIT, LIEFDE, RELATIES en EMPATHIE.

Bedenk dat de beste relatie tussen twee mensen er een is waarin het elkaar liefhebben groter is dan het elkaar nodig hebben.

Boeddha.

Wil je snel gaan, ga alleen.

Wil je ver komen, ga samen.

Keniaans gezegde

Wanneer jij me ziet zoals ik ben, besta ik. Wie ik ben, verandert doodat jij met je aandacht op minder zichtbare of voor mij onbekende kanten schijnt.

Stine Jensen, filosofe (Tekst van de maand oktober 2015)

Seks zoekt een uitweg,

intimiteit zoekt een weg.

Viagra kan hartkloppingen veroorzaken,

intimiteit doet het hart kloppen.

Audius

Liefde betekent dat ik de ander ondersteun zichzelf te zijn.

Henk Smeijsters, Autonomie

Elk huwelijk dat stukgaat, zet vraagtekens bij de huwelijken die wel standhouden.

De woede, Salman Rushdie, pag. 76

Er is een soefi-orde waar men een ceremonie kent voor het huwelijk die eindigt met deze belofte:

“Ik beloof jou trouw te zijn en je te steunen op de weg die jij te gaan hebt,

ook als dit mij persoonlijk pijn doet.”

Deze wederzijdse belofte draagt de liefde in zich dat je zo van die ander houdt, dat je verlangt, dat je wilt dat die ander de weg naar haar of zijn betekenis mag gaan, de weg naar haarof zijn innerlijk thuiskomen.

Dan kun je zeggen tegen elkaar:

“Jij maakt de levensruimte waarin ik kan zijn die ik ben, groter, zachter en mooier en waarachtiger.” 

En zonder schroom of valse bescheidenheid mag je zeggen op een dag die een keer komt:

“Ik heb de levensruimte waarin jij kon en kunt zijn die je bent, groter, zachter en mooier en waarachtiger gemaakt.”

Dan hebben we ontdekt dat wij onszelf en elkaar niet meer binden, maar verbinden.

Soefi-orde

Ik werd opnieuw geboren toen mijn ziel en mijn lichaam elkaar lief kregen en een huwelijk aangingen.

Kahlil Gibran

Een trouwring heeft geen naden; er is geen einde geen begin. De ring is een belofte. Je schuift hem om de vinger van je geliefde met de intentie om samen alle poorten van het leven door te gaan.

Maar goed de tijd dendert door, er zijn ook ringen die gaan knellen na een poosje, of zo los gaan zitten dat je ze verliest.

Misschien moet er een extra trouwbelofte bij: met deze ring trouw ik je, maar als het echt nodig is, als het je te veel beknelt, dan laat ik je los. Zoveel houd ik van je. Voor altijd.

Happinez 1-2016

We hebben gezegd: ‘We kiezen voor het huwelijk als een expressie van de meest verheven en hoogste liefde waartoe mensen in staat zijn.’ En vervolgens beginnen we een huwelijksinstituut en een huwelijkservaring te construeren die precies het tegenovergestelde voortbrengen, namelijk bijna de laagste vorm van liefde waar mensen toe in staat zijn. Een liefde die opeist in plaats van vrijlaat. Een liefde die begrenst in plaats van de ander zijn vleugels uit te laten slaan. Een liefde die bijna alles om zich heen kleiner maakt in plaats van alles om zich heen groter te maken.

Neal Donald Walsch, Relaties, pag. 38.

Als twee mensen verliefd worden, geven ze elkaar onbewust energie, en allebei voelen ze zich licht en opgetogen. Dat is dat ongelooflijke uitgelaten gevoel dat we “verliefdheid” noemen. Maar als ze eenmaal verwachten dat die energie van die andere persoon komt, snijden ze zich helaas af van de energie in het universum en beginnen ze nog zwaarder op elkaars energie te leunen – alleen lijkt er nu plotseling niet meer genoeg. Ze houden dus op met elkaar energie geven en vallen weer op hun drama’s terug in een poging elkaar te beheersen en de energie van de ander hun kant op te dwingen. Op dat moment vervalt de relatie in de gebruikelijke machtstrijd.

De Celestijnse belofte, James Redfield, pag. 188-189

Liefde zegt: ‘Ik ben bereid jou te zien zoals jij jezelf in jouw beste versie van jezelf ziet’. Liefde zegt eigenlijk nog meer: ‘Niet alleen ben ik bereid jou te zien zoals jij jezelf ziet in de beste versie van jezelf, ook ben ik bereid jou te zien zoals jij jezelf nog niet eens ziet. Ik ben bereid jou als meer te zien dan jij jezelf ziet’.

Neal Donald Walsch, Relaties, pag. 68

De werkelijkheid is dat we vaak alleen maar een verhouding hebben met iemand anders die net als wij buiten hem of haar op zoek is naar een andere helft. Dat is de klassieke verhouding van wederzijdse afhankelijkheid, en de inherente problemen daarvan steken direct de kop op. Het probleem is dat die personen die de letter O bereikt denken te hebben vanuit de samenvoeging van 2 C’s, van het vrouwelijke en mannelijke, twee verschillende individuen ‘onaffe’ personen blijven die al vlug vervallen in machtstrijd vanuit de poging om de heelheid te behouden. Voor een echte O-relatie zullen we eerst beiden onze eigen cirkel moeten sluiten en pas dan kunnen we een superindividu scheppen waarbinnen beide personen hun individuele evolutie volgen.

Vrij samengevat uit De celestijnse belofte, James Redfield, pag. 191

Scheiden is misschien wel het moedigste wat ik ooit heb gedaan.

Hedy d’Ancona, interviewbundel ‘Over liefde gesproken’.

Scheiden is een totale ramp, niet scheiden kan dat ook zijn.

Stine Jensen, Hapinez 5-2016, pag. 27.

Nog nooit zijn relaties zo problematisch en met conflicten beladen geweest als nu. Zoals je misschien hebt opgemerkt, zijn ze er niet om je gelukkig te maken en de vervulling van je leven te bewerkstelligen. Als je het doel van verlossing door middel van een relatie blijft nastreven, zul je keer op keer teleurgesteld worden. Maar als je aanvaardt dat de relatie er is om je in plaats van gelukkig bewust te maken, dan schenkt de relatie je de verlossing wel en stem je je af op het hogere bewustzijn dat in deze wereld geboren wil worden.

Eckhart Tolle, De kracht van het Nu in de praktijk, pag.71

Als je je niet volkomen op je gemak kunt voelen als je alleen bent, begin je een relatie om dat onbehagen te verhullen. Reken er maar op dat het onbehagen dan in de een of andere vorm terugkomt in die relatie en dat je waarschijnlijk je partner daar verantwoordelijk voor stelt.

Eckhart Tolle, De kracht van het Nu in de praktijk, pag. 74

Ik denk meer en meer dat leven en laten leven, blijven bij wat ooit zo is beslist, omdat het ooit zo is beslist, en ondertussen meestal niet onvriendelijk zijn met mekaar, geen echte liefde is.

Ik wil bij iemand willen zijn, omdat het voelt alsof ik niet anders kan, omdat er niemand iemand  beter begrijpt dan wij mekaar, omdat we ons met de ander móeten bemoeien,  omdat we mekaar zo graag willen helpen om de beste versie van onszelf te worden. Zulke dingen.

Griet op de Beeck, Kom hier dat ik u kus, pag. 379.

Holding space.

Het Amerikaanse begrip ‘holding space’ betekent zoiets als: liefdevol ruimte openhouden, zodat iemand anders de weg naar groei of de oplossing voor een probleem kan vinden. Dus jij hoeft niet heel veel te doen. Aanwezig zijn en luisteren en weinig zeggen, ontspannen zijn, afwachten, niet onderbreken, bereid om alles te horen, je eigen ego er niet inleggen, niet betuttelen, niet bedisselen, helpen groeien in een eigen tempo.

De zeven wetten van holding space:

1.Geef anderen ruimte om te vertrouwen op hun eigen wijsheid en intuïtie.

2.Laat je eigen ego erbuiten.

3.Zorg dat mensen zich veilig voelen, zelfs om misstappen te zetten.

4.Geef niet meer informatie of advies dan iemand aankan.

5.Pak iemands kracht niet af.

6.Geef mensen ruimte om ingewikkelde emoties te voelen, ook negatieve.

7.Respecteer het als iemand een ander besluit neemt.

Denk alvorens je spreekt:

Is het waar?

Helpt het iemand?

Is het inspirerend?

Is het noodzakelijk?

Is het vriendelijk?

Happinez 8-2016, pag. 111 e.v. (Lisette Thooft).

Over het huwelijk.

Toen sprak Almitra opnieuw en zie:

En wat kun je ons zeggen over het huwelijk?

En hij antwoordde:

Tezamen  werd je geboren, en tezamen zul je voor immer zijn.

Je zult tezamen zijn, als de witte vleugelen van de dood je dagen verstrooien.

Ja, je zult zelfs tezamen zijn in Gods stille herinnering.

Maar laten er tussenruimten zijn in je tezamenzijn.

Laat de winden des hemels tussen je dansen.

Hebt elkander lief, maar maakt van de liefde geen band:

laat zij veeleer zijn een golvende zee tussen de kusten van je zielen.

Vult elkanders bekers, maar drinkt niet uit dezelfde beker.

Geeft elkander van je brood, maar eet niet van hetzelfde stuk.

Zingt en danst tezamen en weest blijde, maar bent ieder alleen,

zoals de snaren van de luit op zichzelf zijn, al doortrilt hen dezelfde muziek.

Geef je harten, maar geef ze niet aan elkander in bewaring.

Want alleen de hand des levens kan je harten bevatten.

En staat tezamen, maar niet te dicht bijeen:

want de zuilen van de tempel staan ieder op zichzelf,

en de eik en de cypres groeien niet in elkanders schaduw.

Kahlil Gibran

Als volwassen geloven we dat we een ander nodig hebben om ‘volmaakt’ te zijn en dat het geluk van die ander moet komen. De ander moet ons waarderen en erkenning geven. Daarin maken we ons afhankelijk van de ander, en dus ligt daar het grootste geluk en tevens het grootste lijden. Dit is een ego-relatie.

Nee, geluk zit in jezelf, de belangrijkste relatie is die met jezelf. We gaan een liefdesrelatie aan omdat je als mens geluk wilt delen. In een spirituele relatie zijn partners er zich van bewust dat ze geluk uit zichzelf kunnen halen. Ze spreken af: nu hebben we het fijn samen, maar we weten niet hoelang dat gaat duren. We maken de relatie nooit belangrijker dan onszelf. Ze helpen elkaar om te groeien en gaan samen oefenen. En daarbij nemen ze zelf de verantwoordelijkheid voor hun geluk: ze maken het niet afhankelijk van de ander, zoals het in een ego-relatie gebeurt.

Jan Geurts, Happy-love 2017, pag. 75-76.

Als mens ben je gemaakt om verbonden te zijn met anderen. We worden in verbondenheid geboren. Als je niet in verbinding staat met anderen, doet dat pijn, omdat je niet in je menselijke essentie leeft. Door echt contact te maken kun je jezelf helen.

Echte verbondenheid ontstaat in de ruimte ‘tussen’ twee mensen. Die ruimte is een krachtig veld dat zich heel ver kan uitbeiden als het goed wordt gebruikt.  Om zo’n sterke verbondenheid te kunnen voelen, is het belangrijk de ruimte tussen jezelf en je geliefde met eerbied te betreden. Dan zal de liefde rijker en rijker worden en je zult steeds meer vertrouwen krijgen om jezelf aan de ander te laten zien. Om echt gekend te worden door de ander. Omgekeerd raakt de ruimte, als je er onzorgvuldig mee omgaat, automatisch ‘vervuild’. Een kritische blik, een gemene gedachte of een negatieve opmerking is genoeg om de ruimte onveilig te maken, waardoor je je juist terugtrekt in jezelf en het contact verloren gaat. (Hedy Schliefer).

Sawah Domogala, Happy-love 2017, pag. 69-71.

Liefde is je ego aan de kant zetten om contact te maken met een ander. Wat heb jij nodig, wie ben jij, vertel me hoe jouw leven is. Liefde is de acceptatie van de eigenheid van ieder mens. En het begint met liefde voor jezelf. Hoe meer je op een goede, niet-narcistische manier van jezelf houdt, hoe meer je te geven hebt. Je bent op aarde om jezelf te zijn, dus dan kun je maar beter van jezelf houden. Liefde voor jezelf en voor anderen voelen is moeilijker dan haat. Het is hard werken.

Elizabeth Lesser, Happy-love 2017, pag. 27.

Verliefdheid is het vehikel van ons ego. Het gezegde moet dus niet zijn ‘liefde maakt blind’ maar ‘verliefdheid maakt blind’. Er is niets mis met verliefdheid, maar een wijze raadgever is die niet. Als het werkelijke inzicht daar is, is de lading er vanaf, de elektromagnetische aantrekking weg en daarmee ook het verliefde ‘gevoel’ (eigenlijk dus ‘emotie’). Daarom zijn relaties op basis van de geneugten van het fysieke en emotionele lichaam van voorbijgaande aard.

Ronald Jan Heijn, Het begint, een nieuw tijdperk breekt aan, pag. 335.

Tijdens de Franse Revolutie ontworstelde de mensen zich aan de macht van de adel en de Kerk en was het begin van de zeggenschap van het volk.

Tijdens de revolutie van de jaren 60 ontworstelde zich het individu aan de macht van het volk, de gemeenschap, het gezin, het geloof en aan het traditionele wetenschappelijk denken. Het was het begin  van de vrijheid, de democratisering van het individu.

Op dit moment is een derde revolutie  bezig, die zich tussen wij-mensen afspeelt. Als gemeenschapsmensen hebben we emoties en affectie met ‘wij’. Voordurend zijn we op zoek naar momenten van delen, ontmoeten, het voelen van het ‘wij-wezen’. Het in de jaren 60 geboren ‘ik-wezen’ conflicteert daar uiteraard vaak mee, zeker als het ‘wij’ hem beknelt en beknot. We zoeken naar vormen van ‘wij-zijn’ en ‘ik-zijn’. We verlangen van het wij dat ik erin optimaal kan zijn. Dat is iets totaal anders dan datgene wat we in onze opvoeding hebben meegekregen. ‘Wij’ was altijd belangrijker dan het ik en het paste geweldig in de opvattingen die het altruïsme gelijk stelde met de hogere liefde en de ik-liefde met het verdorven egoïsme. In de huidige cultuur begint er ruimte te komen voor het en-en-denken waarin het gaat om structurer te vinden waarin alle belangen gediend  kunnen worden, in het geval van wij dus die van jij en ik.

Daarom is de relatie de beste plaats voor je persoonlijke ontwikkeling want  in de relatie kom je jezelf werkelijk tegen. In de liefdesrelatie blijkt wie je echt bent en waar je persoonlijke ontwikkeling stagneert. In wij kunnen we niet vluchten voor ik, we komen ons er hard in tegen.

Harrie Bielders, Jegjeeze, januari 2000, pag. 76.

In het westen leven we in een misvatting: we denken dat we van de liefde gelukkig moeten worden. Maar liefde is een ontwikkelingsweg.

Iteke Weeda.

De essentie is dat je houdt van anderen zonder jezelf daarin te verliezen. Dat je je identiteit behoudt in diepe liefde.

Iteke Weeda.

Alle liefde die je voelt, die je aanraakt in jezelf, is goddelijk, dat is je goddelijke stuk. Dat is de essentie.

Iteke Weeda.

Wat voor invloed hebben sociale media op empathie? Gebleken is dat scherminteractie sociale vaardigheden doet verminderen. Dat heeft ook gevolgen voor de diepte van onze empathie, waar de wereld nog veel van nodig heeft, niet alleen ten aanzien van onze medemens, maar ook ten aanzien van dieren en de natuur. Het verhindert  ook het ervaren van stilte, terwijl stilte juist de voedingsbodem is voor de ontmoeting met de  Ander; stilte gaat aan empathie vooraf.  Tóch zijn we altijd met alles en iedereen verbonden; de betere tijden beginnen met ons, met ieder van ons die zich zijn bestemming bewust wordt en daarnaar op weg gaat. En de menselijke bestemming is mededogen.

Karin Hamaker-Zondag, Mantra  13, Empathie en verbinding, pag. 3.

Je kunt van een scherm geen non-verbale  sleutels  (intonatie, lichaamstaal en mimiek) tot emoties leren zoals je die leert van face-to-face communicatie. Als je niet in een direct fysiek gezichtscontact staat met anderen, kun je belangrijke sociale vaardigheden verliezen. We zijn sociale wezens. Emoticons zijn een armzalige vervanging van face-to-facecommunicatie. We hebben tijd nodig zonder apparaten.

Yalda Uhls, Mantra  13, Empathie en verbinding, pag. 37-38.

Veel mensen kijken vooral naar de voordelen van digitale media in het onderwijs, maar weinig mensen kijken wat het kost, naar de nadelen. Een afgenomen gevoeligheid voor emotie-signalen – het verlies van het vermogen om de emoties van andere mensen te begrijpen – is een van deze kosten. Het vervangen van sociale interactie in persoon door scherm-interactie schijnt de sociale vaardigheden te verminderen. Betrokkenheid, empathie, heeft een gezicht nodig. Voor duidelijkheid: de fysieke nabijheid van het gezicht.  (Patricia Greenfeeld, hoogleraar psychologie.)

Karin Hamaker-Zondag, Mantra  13, Empathie en verbinding, pag. 38.

Gedurende onze hele evolutie zijn vorm en expressie van onze gezichten meegegroeid met onze leeftijd. Maar sinds de opkomst van de plastische chirurgie en Botox is daar verandering in gekomen. Heeft dat gevolgen voor de empathie, dat immers een gezicht nodig heeft?

Vanessa van Edwards: Veel mensen vragen me hoe plastische chirurgie en Botox het lezen en interpreteren van gezichtsuitdrukkingen beïnvloeden. Het korte antwoord is: het brengt alles in de war. Botox en plastische chirurgie beperken de mogelijkheid om alles in je gezicht tot uitdrukking te brengen. Dat heeft niet alleen gevolgen voor hoe je je eigen emoties ervaart, maar ook hoe empathies  je gevoel naar anderen toe is.

Karin Hamaker-Zondag, Mantra  13, Empathie en verbinding, pag. 38-39.

Er is een toenemende kracht die ons  helpt om de vrijheid, de zelfstandigheid en de verantwoordelijkheid te aanvaarden die bij onze volwassenheid past. Een vrijheid, die ons soms beangstigt, omdat het eenzaamheid met zich meebrengt en die wij dan ook wel eens ontlopen door ons van een ander of anderen afhankelijk te maken.

Nog altijd wordt er in negatieve zin gesproken over echtscheidingen. Te weinig wordt gezien, dat scheiding ook heel positief kan zijn: het brengt ons ertoe eindelijk die zelfstandigheid op ons te nemen. Wij zullen in onze tijd moeten leren om met elkaar op te trekken zolang als dat beiden goed doet. Niet: tot de dood ons scheidt, maar: zolang als de liefde levend blijft. En we zullen moeten leren om elkaar met respect los te laten, wanneer de band gaat knellen en ons eerder schade brengt dan goed doet. Dat tijdig leren uitspreken naar elkaar en niet elkaar tegen beter weten in vasthouden en elkaar kapotmaken (wat in de laatste fase vóór de scheiding zo dikwijls gebeurt) is van groot belang. Dan immers zal het mogelijk zijn om liefde te transformeren tot vriendschap en dat, wat goed was ook écht als goed te bewaren.

Hans Stolp, Karma en reïncarnatie, pag. 102.

Laat de woorden die je spreekt volkomen eerlijk zijn.

Wees krachtig en duidelijk zonder er omheen te draaien wanneer dat vereist is.

Durf nee te zeggen wanneer je hart zegt dat dat nodig is.

Zeg alleen ja wanneer je hart daar werkelijk meen instemt.

Besef dat echte liefde meer is dan ‘lief doen’.

Neem afscheid wanneer de tijd daar is en aarzel niet, wanneer je voelt dat de toekomst wordt geblokkeerd door onterechte trouw: we spreken zo dikwijls over trouw, waar het slechts angst is die ons weerhoudt om afscheid te nemen.

Blijf trouw wanneer je hart dat aangeeft, ook al verklaart iedereen je voor gek: jouw hart weet zoveel meer dan jij, en zeker veel meer dan al die ‘beter-wetende’ buitenstaanders.

Reageer je eigen onverwerkte emoties, je eigen onvrede of je teleurstelling niet op anderen af: je schaadt jezelf daarmee nog meer dan die anderen.

Luister naar de stem van je hart.

Streef niet naar hebben maar naar zijn.

Zoek de stilte, zodat je eindelijk leert zwijgen en in die stilte de stem begint te horen van  je eigenlijke Zelf.

Hans Stolp en Harm Wagenmakers, Atlantis herhaald?: Over de tijd die komen gaat, pag. 63-64.

Geliefden omhelzen meer wat tussen hen is dan elkaar.

Leven zonder liefde is zoals een boom zonder bloesem en fruit.

Kahlil Gibran, Libanees dicher, 1883-1931

Je bent verantwoordelijk voor jouw helft van de relatie, niet voor de andere helft. Op jouw helft liggen mooie dingen, maar er ligt ook wat rommel. Degene die iets met die rommel moet ben jijzelf, niet je partner. Andersom geldt het ook: aanvaard je partner in liefde met zijn of haar rommel, en zie het niet als jouw taak in de relatie om de rommel van je partner op te ruimen.

Hapinez 6-2018, pag. 42.

Ik beloof dat ik zal vechten om een weg te vinden die recht doet aan wie jij bent en wie ik ben. Ik zie nu in hoe mooi het kan zijn dat ik het aandurf om mezelf te verliezen in wat we kunnen worden. Met ruimte voor fouten, voor moeilijk, maar vooral met ruimte voor alles wat ons zo mooi en goed samen maakt. Dat beloof ik.

Nasrdin Dchar, Theatervoorstelling ‘Ja’,  NPO-2, 21-12-2019.

Temper je empathie, train je compassie. Train medeleven en temper medelijden.

Empathie, medelijden kost veel energie en je raakt er door opgebrand, verlamd en somber.

Compassie, medeleven schenkt warmte, zorg en liefde, schenkt hoop.

Als je kind bang is in het donker wil je als ouder niet de angst van het kind meevoelen en in een hoekje van de kamer meehuilen (empathie). Nee, je wilt troosten en geruststellen (compassie).

Rutger Bregman,De meeste mensen deugen, pag. 460-462.

Alles in onze samenleving is erop gericht het ons gemakkelijk te maken, overal wordt ons beloofd dat we onze eigen wereld mogen maken, dat onze blik op de wereld maatgevend is. Overal lonkt  die ‘verdovende veiligheid’. En hier maant een stem uit een ver verleden ons om precies het tegenovergestelde te doen – niet uit godsvrucht, niet uit recalcitrantie, niet om onszelf een goed gevoel over onszelf te geven, niet om beloond te worden in een of ander vaag hiernamaals.

Het is de stem die zegt dat als wij het onszelf niet moeilijk maken, het ons flink moeilijk gemaakt zal worden. Wanneer we ons niet inspannen om ons daadwerkelijk in andere ervaringen dan die van onszelf te verplaatsen, ons daadwerkelijk in gedachtewerelden proberen in te leven die niet de onzen zijn, als we niet bereid zijn tegen ons eigenbelang in te denken, onszelf te verliezen, zullen we uiteindelijk zelf minder mens zijn. Onze eigen levens zullen dan even comfortabel als nietszeggend zijn.

Die boodschap is in geen enkele tijd geriefelijk of geruststellend. In onze tijd is zij even radicaal als noodzakelijk.

Bas Heijne, Mens/onmens, pag.115,116,121 en 122.