Teksten over ZOEKEN NAAR  ZINGEVING.

De zin van het leven is domweg: zin in het leven.

De zin van het leven is de zin die ik er aan geef.

Jan Keij, Levinas in de praktijk, pag. 41 en 42.

Toen ik een uurtje later de tunnelachtige loopplank op liep, me omdraaide, haar daar zag staan en we een laatste keer naar elkaar zwaaiden, bedacht ik dat ik van haar hield en dat ik met haar wilde trouwen.

Het was een van die gedachten die alles veranderden. Een van die gedachten die zomaar opkomen en waardoor alles op zijn plaats valt. Het was een gedachte met toekomst en zin. Dingen die wat mij betrof ontbraken en al zo lang hadden ontbroken. Toekomst en zin.

Natuurlijk konden we gewoon samenwonen en zien wat er gebeurde. Dat betekende eigenlijk niet minder toekomst of zin. Tonje was Tonje, of we nu getrouwd waren of niet. Maar toch.

Karl Ove Knausgard, Schrijver, pag. 536

Ik zie momenteel veel mensen doelloos door het leven dwalen en de schijn ophouden dat ze alles op een rijtje hebben, terwijl ze in werkelijkheid geen idee hebben. Ze worstelen met een sluimerend gevoel van onbehagen en verlangen naar een geïdealiseerde toestand, die steeds net buiten hun bereik lijkt te zijn. De ‘moderne nomaden’, altijd op zoek naar de volgende ervaring, het volgende object, de volgende identiteit; huns smartphone zelfs tijdens intieme gesprekken binnen handbereik. Dat is uiteindelijk onbevredigend, omdat je daarbij jezelf uit de weg gaat.

Ethan Nichtern, Happinez 7-2015.

De wereld van hondenfokkers vind ik daarnaast heel erg mooi omdat het ook gaat over het maakbaarheidsideaal, waar onze generatie mee worstelt. We krijgen voorgespiegeld dat we alles wat we niet leuk vinden aan onszelf kunnen veranderen, maar wat ons niet wordt geleerd is hoe je gracieus omgaat met mislukking of beperking. We hebben zoveel informatie, maar geen leidraad meer. Ik hoop dat ik een leidraadje mag zijn. Dat is dan toch een klein, nobel streven.

Elfie Tromp, schrijfster van het boek Underdog. VPRO-gids 48-2015

Je bent niet thuis waar je schoenen staan, maar waar je dromen liggen.

Henning Mankel

De zachte krachten zullen zeker winnen

in het eind - dit hoor ik als een innig fluisteren in mij.

Zo 't zweeg zou alle licht verduistren,

alle warmte zou verstarren van binnen.

Henriëtte Roland Holst, Sonnet

Hoop is volgens Ernst Bloch het meest wezenlijke aspect van de mens, omdat de hoop inspireert om de gebaande paden te verlaten, op onderzoek uit te gaan, en zichzelf en de samenleving verder te ontwikkelen.

Uit ‘Stil de tijd’ van Joke Hermsen.

Ook onze ziel heeft voedsel nodig, voedsel dat in onze supermarkten niet te koop is. Zoals een baby huilt als die honger heeft, zo huilt ook de ziel als ze gebrek lijdt.

Maar in onze dagelijkse drukte kunnen we het huilen van de ziel nauwelijks horen. Dat horen we slechts als we de rust zoeken en alleen zijn. En dan dienen zich ook vanzelf de vormen aan waarin we de ziel kunnen voeden.

Hein Stufkens, Gelukkig zijn, pag. 59

We zijn te veel op de aarde gericht en te weinig op de hemel. Als we zo doorgaan, vallen we terug naar het niveau van dieren die nooit omhoogkijken naar de sterren. We zijn allemaal bewoners van dezelfde planeet die in deze eindeloze oceaan van het universum richting oneindigheid zweeft. We hebben de verantwoordelijkheid om van deze planeet een Paradijs te maken.

Wij mensen hebben niet meer genoeg aan logica en rede. Dat tijdperk hebben we gehad en het voldoet niet meer. We gaan nu het tijdperk van de liefde binnen: liefde voor onszelf, de mensheid, de planeet en de wonderbaarlijke schepper van dit alles.

Robert Muller, o.a. assistent secretaris-generaal VN van 1961-1991

Tijn Touber, Heimwee naar het paradijs, pag. 147-148

Ons hart vertelt ons altijd waar we naar toe moeten, het vertelt ons wat juist is. Wanneer je in staat bent om de geest tot stilte te manen, om echt naar je hart te luisteren en het te volgen no matter what, dán ben je in staat je werkelijke leven te leiden. Natuurlijk, we hebben allemaal een geest en een ego, maar als je je daar bewust van bent, ben je in staat met je hart te navigeren. Ik ben ook wel eens uit de bocht gevlogen, dat gebeurt iedereen, zonder die ervaring kun je niets leren. Wij willen elkaar graag vasthouden en beschermen tegen pijn, maar we moeten niet zo bang zijn om te vallen. Dat is juist het prachtige aan het leven: het leert je weer opstaan.

Xavier Rudd, Australische singer-songwriter, Happinez 4-2016, pag. 99

Je creëert je levensweg zelf – terwijl je hem gaat, zeggen de oude Chinezen. En elke stap op die weg telt. Onderweg doe je ervaringen op, zijn er zonnige en donkere dagen. Een vruchtbare afwisseling: zon en regen zijn beide nodig om te kunnen groeien. Omarm daarom het leven, precies zoals het is.

Happinez 4-2016, pag. 115

Het menselijke brein poogt kost wat kost zijn eigen verwachtingen te realiseren, terwijl jijzelf veel liever je verlangens vervuld zou zien. Je krijgt dus eerder wat je verwacht dan wat je wenst. Precies daarom komen onze wensen zo vaak niet uit.

Marinus Knoope, De creatiespiraal, pag. 156

Een pessimist heeft gelijk en een optimist succes. Het is maar net wat je het liefst hebt.

Marinus Knoope, De creatiespiraal, pag. 152

Ik hoef niet de zin van het leven buiten mezelf te zoeken. Ik heb geen behoefte autoriteiten te volgen of in een leer te geloven. Ik kan zelf bepalen wat juist en fout is. De waarheid over mijn leven kan ik nergens anders vinden dan in mijn eigen innerlijk.

Filosoof Soren Kierkegaard

Elke dag de strijd aangaan met wat je tegenstaat en tegenwerkt, put je uit. De continue strijd resulteert in een verzuurd en gefrustreerd mens aan het einde van zijn of haar levensdagen. De juiste manier van het leven is om te zijn zoals het water in deze beek. Hier water ziet de keien als een gegeven en stroomt er vloeiend omheen. Wees als het water. Accepteer tegenslagen en gebeurtenissen die je levenspad kruisen. Ga vloeiend met de levensenergie mee. Het leven komt zoals het komt. Alles wat je meemaakt in je leven heeft als doel om je te laten groeien.

Hans Peter Roel, Ki pag. 203-204

We staan elke dag op, doen wat van ons verwacht wordt, en gaan dan weer slapen, en dat noemen we leven. We saboteren onszelf zonder het te beseffen, omdat we nadoen wat ons ooit is voorgedaan, en dan denken we dat het zo móet gaan. En ondertussen organiseren we de dingen zo, dat we geen tijd hebben om stil te staan bij dat wat we ten diepste voelen. We vergeten wat we waard zijn en durven niet te geloven dat we het goeie wel degelijk verdienen. We vinden het makkelijker om te berusten bij ons leed, om onszelf te troosten na de pijn, dan te kiezen voor wat ons echt gelukkig zou maken. ……

We doen  altijd maar voort, en dan worden we oud, en dan voelen we het tot in onze gewrichten, dat de dingen eigenlijk niet kloppen, dat er iets anders mogelijk was geweest, als we beter hadden durven weten. Maar dan vinden we dat het te laat is. En straks dromen we heimelijk van eindelijk doodgaan, of van een hemel waar dan alles goed komt, al naargelang. Zo jammer allemaal, zo verschrikkelijk jammer. …..

Mag ik u dat zeggen? Dat ge goed moet leven, en harder moet dromen. Dat ge moet leren  kijken naar uzelf, u afvragen waarom ge doet wat ge doet.

Griet op de Beeck, Kom hier dat ik u kus, pag. 327.

Wat wetenschappers hebben ontdekt, is dat iedereen een zogenaamd vast ‘gelukspunt’ heeft, een persoonlijk geluksniveau. Bij de één ligt dat van de nature wat hoger dan bij de ander. Wat er ook gebeurt in je leven, je keert altijd terug naar dat punt.

Het goede nieuws is dat we in staat zijn ons vaste gelukspunt te verhogen. Hoe we omgaan met onszelf, dat is de sleutel. Het begint bij je gedrag, bij wat je zegt, doet, denkt en voelt. Wil je gelukkig worden, bekijk dat dan kritisch en pas het aan daar waar nodig. Je zet elke dag een stapje.

Gelukkige personen stellen zich zelden tot nooit op als slachtoffer, ook niet wanneer ze worden getroffen door vervelende gebeurtenissen. Zij kijken bij problemen direct naar oplossingen. Zij ontwikkelen heel bewust denkpatronen waarmee ze zich op het positieve richten. Zij beoefenen veelvuldig dankbaarheid, compassie en vergeving, wat hen in staat stelt met een open en gelukkig hart te leven. Omdat we dankbaar zijn worden we gelukkig, niet andersom.

We denken dat succes ons geluk brengt, maar het omgekeerde is waar: geluk leidt juist tot succes.

Marci Shimoff, Happinez 8-2016, pag.25-29.

Laten we durven.

Laten we graag zien omdat we dat kunnen, en leven – voluit en gretig – omdat wij dat mógen en het daarom dubbel zo goed moeten doen.

Laten we beter leren weten, niet meer morsen met de dagen die al die anderen, daar, zomaar, opeens zijn kwijtgeraakt.

Laten we geen engelen zijn, maar als het kan toch ook geen duivels.

Laten we mensen zijn. En helemaal onszelf worden, niet wie we denken dat anderen wilden dat we waren.

Laten we moed houden, durven wankelen en redden wat er te redden valt. Onszelf bijvoorbeeld, en mekaar. Laten we stoppen met hopen en doen wat moet gebeuren om het te doen gebeuren, en mild zijn voor wie dat nog niet kan.

Laten we ze openlaten: onze deuren, onze armen, onze geesten.

Laten we pantsers afleggen, en het en de andere tegemoet treden, telkens weer.

Laten we slapende honden keihard wakker maken. Blijven geloven in dromen die ook uitkomen. Veel verwachten, genoeg spijt hebben, in zeven sloten tegelijk lopen, alle dingen aankijken, ook dat wat ons verontrust.

En laten we minachting koesteren voor de hopeloosheid, weten wat we waard zijn, onszelf gunnen wat we verdienen, want dat is vaak meer dan we geneigd zijn te denken. En laten we begrijpen wat de liefde is, onthouden dat dat alles is, of toch bijna.    Laten we durven. Ja.                                               

Griet op de Beeck, DWD 22 maart 2016, na de aanslagen in Brussel.

Als de liefde mar blef winnen, komp ’t allemaol wel goed.

Als kunstenaar moet je misschien wel naast de drukte en de waan van de dag staan om een bepaalde diepte te bereiken. Een diepte waarin je kunt scheppen.

Zo’n dagje Amsterdam als vandaag is geen straf maar een uitje, want ik reis graag naar steden zodat ik er ook weer weg kan gaan.

Dat een mens iets kan is kostbaar en niet voor niets. Het gezegde luidt: Als je doet wat je zegt, dan lieg je niet. Ik zou daarvan willen maken: Als je doet wat je kunt, dan lieg je niet. Als je een talent hebt, wat het ook is, moet je dat ontplooien. Als je doet wat bij je past dan ben van waarde voor de wereld, voor anderen. De is niet egoïstisch.

Daniël Lohues, Happinez 4-2017, pag. 89.

Ik zie het leven als een reis om zoveel mogelijk je authentiek zelf te worden. Je zult dat doel  waarschijnlijk nooit helemaal bereiken, maar als je steeds meer slechte adviezen en onredelijke verwachtingen van anderen van je afwerpt, jezelf tijd geeft om dat te doen door elke dag te stilte op te zoeken en te luisteren naar wat die je te vertellen heeft, kom je een heel eind.

Elizabeth Lesser, Happy-love 2017, pag. 23.

Wat is het leven zonder hoop, maar hoop niet op ’t onmogelijke.

Wees tevreden met wat je hebt en wil niet die dingen hebben, die je niet krijgen kunt.

Aanschouw het mooie wat je hebt maar ga niet tot het uiterste al het moois te bezitten.

Put daaruit je kracht en wees gelukkig en blij want het hoogste geluk in dit leven is de wetenschap bemind te worden.

Marguérite.

Wat is de zin van het leven?

Niet het najagen van geluk, maar betekenis geven aan het leven maakt onze tijd op aarde de moeite waard. Betekenis wordt bepaald door de verbintenis met en de bijdrage aan iets dat voorbij gaat aan jezelf. Uit cijfers blijkt dat de belangrijkste reden voor gevoelens van uitzichtloosheid en waanhoop, niet een gebrek aan geluk is, maar een gebrek aan betekenis in het leven.

Geluk is niet iets wat we kunnen nastreven, het is een consequentie van andere dingen die we doen.

Emily Esfahani, filosoof en psycholoog, Happinez 3-2017, pag. 27.

Een natuurlijke zin van het ouder worden is mogelijk de geleidelijke gewenning van het individu aan het feit dat zijn leven ten einde loopt – een voorzorg van de natuur van haar schepsel, dat heerszuchtige kruidje-roer-me-niet dat we mens noemen.

Ook de natuur kent het principe  Forever Young – maar gaat daarbij anders te werk dan de moderne cultuur: eeuwig jong blijf ze omdat ze leven laat vergaan en nieuw leven laat ontstaan.

Wilhelm Schmid, Een kleine filosofie van het ouder worden, pag. 14-15.

Is het niet zo dat alles wat gebeurt uiteindelijk ergens goed voor is? Het hoeft niet per se om een voorbestemd goed te gaan, niet per se om iets dat goed is voor de betrokkene zelf, dikwijls zie je het pas achteraf. In de loop der tijd, ook ver boven de tijd van de individuele mens uit, is er mogelijk een zijn, een samenhang waar te nemen in hetgeen er is gebeurd, die het op voorhand al had of naderhand pas heeft gekregen.

Wilhelm Schmid, Een kleine filosofie van het ouder worden, pag. 65.

Je bent niet in deze wereld voor anderen om je heen, dat is secundair. Je bent in deze wereld op de allereerste plaats voor jou en dit moet begrepen worden. Je bent hier in deze wereld alleen maar voor jou. Je hebt besloten  dat je in deze aardse wereld wilde komen. Je bent het misschien vergeten, maar jij hebt het besloten. En jij hebt besloten dat je in deze incarnatie bepaalode dingen wilde leren en dat is de reden dat de situaties door het Universum gecocreëerd is voor jou. Het was jouw keuze. Als je alleen maar hiervan bewust zou kunnen zijn, dan kun je de situaties om je heen accepteren en ze gebruiken waarvoor je hier gekomen bent – om te groeien en om te leren.

Ik zie zoveel mensen het leven vervloeken, het leven van alles de schuld geven en er geen moment aan denken dat deze situaties voor hen bedoeld zijn. Ze geven ieder ander de schuld en begrijpen niet dat deze situaties alleen voor hen gecreëerd werden. Soms denken we dat het leven is om ons te straffen: deze negatieve mensen om ons heen, deze negatieve situaties om ons heen en denken dat het leven ons straft. Maar ik wil jullie vertellen, vanuit mijn eigen ervaring, dat het leven hier niet is om je te straffen, Het leven  bestaat niet om je te straffen, maar is voor groei, voor ontwikkeling.

Sri Vasudeva, retraite augustus 2010.

Wat is eigenlijk leven?

Iets dat intenzief voelbaar is, dan weer helemaal niet, schijnbaar altijd hetzelfde, dan weer heel anders, van tijd tot tijd zeer afwisselend, dan weer louter routine. Het betekent hartstocht en geluk, maar ook pijn en ongeluk, en niemand weet hoe het met de verdeling tussen die zaken nou precies in zijn werk gaat. Het laat mensen zoeken naar aanraking en verbondenheid, die ze dan weer ontvluchten, en het eist dat ze tot bezinning komen, waarna ze zich dan vervolgens weer bezinningsloos voort laten drijven.

Polariteit is de grondtrek van het leven: het pulseert tussen tegengestelde polen als vreugde misnoegen, angst en hoop, verlangen en teleurstelling. En tussen worden en vergaan, eeuwenlang aanvaard als onveranderlijk lot. Ieder worden gaat gepaard met een vergaan, ook het ouder worden.

In de moderne tijd is het leven met deze grondtrek der polariteit problematisch geworden. Hoet kunnen we ons de gelaten omgang met dat leven opnieuw eigen maken?

Wilhem Schmid, Een kleine filosofie van het ouder worden, pag. 19-20.

De mens is tot alles in staat waartoe dieren ook in staat zijn, tot alle vormen van instinctieve zorg én instinctieve wreedheid. Maar het méér waartoe de mens in staat is, dat is: een liefde die de instinctieve  zorg voor enkel het eigen nageslacht of de eigen groep of stam overstijgt en die zelfs de in ons aanwezige instinctieve gewelds- en vergeldingsimpulsen kan overwinnen. De mens heeft het vermogen zich zijn ego-gerichtheid en de onmenselijke gevolgen daarvan te realiseren en zich te richten op het afbouwen van de macht van dat ego en van de blinde instinctieve neigingen die daaraan zijn gekoppeld. Ik leid daaruit af dat juist daarin dan ook de unieke opdracht en de wezenlijke bestemming van de mens ligt.

Erik van Ruysbeek, Mantra 'Empathie en verbinding', Winter 2017-2018, pag. 6.

We zien steeds meer mensen en organisaties die hun bijdrage aan het ‘geheel’ willen leveren. Zo ontplooien mensen steeds vaker in samenwerking met elkaar initiatieven, bijvoorbeeld op lokaal niveau groene energie opwekken of biologische streekproducten verbouwen en verkopen. En maatschappelijk verbeterd ondernemen is in opkomst bij met name startende bedrijven, die het zakelijke en maatschappelijke onlosmakelijk met elkaar verbinden. De aandacht verschuift van welvaart naar welzijn en van bezit naar ervaring. We bewegen ons van een economie die ‘gelooft in egoïsme’ naar een ‘betekeniseconomie’. Mensen beseffen steeds meer dat economische groei niet gelukkig maakt en willen met elkaar een gelukkige maatschappij creëren.

Wat ons gelukkig maakt, zo blijkt uit ‘geluksonderzoeken’, is betrokkenheid, verbondenheid en een gevoel van zinvolheid. Een mens is het meest gelukkig als hij helemaal opgaat iets, als hij in de ‘flow’ is. Als hij vertrouwt op zijn eigen talenten die kunnen bijdragen aan een groter geheel. En het mooie is: een gelukkig leven blijkt de basis te vormen voor succes, en niet andersom.

Roelien Dekker, Van egoisme naar eenheid, Mantr 14 – Het ego, pag. 19-20.

Als alleen het lustprincipe regeert dat niet langer in toom gehouden wordt door een realiteitsbesef en het individu de ultieme klant is, die bediend moet worden en op wiens wensen het aanbod dient te worden afgestemd, dan  kunt je je de houding voorstellen van het individu wanneer hij zijn wensgedachte gedwarsboomd ziet door begrenzingen van de werkelijkheid, wanneer de buitenwereld hem niet een-twee-drie zijn zin geeft.

In werkelijkheid kan de mens de wereld maar heel weinig afdwingen, hij is altijd meer speelbal dan dwingende kracht. Crawfords werk (De wereld buiten je hoofd zien) is erop gericht juist de inspanning die geleverd moet worden om ambities te verwezenlijken, om lastig werk tot stand te brengen, om sociale rechtvaardigheid af te dwingen weer in ere te herstellen en te leren zien als wezenlijk voor de menselijke ervaring. Juist in de hindernissen en beperkingen die werkelijkheid opwerpt, ligt de mogelijkheid tot zelfverwezenlijking van het individu.

Bas Heijne, Onbehagen: Nieuw licht op de beschaafde mens, pag. 55-56.

Hoop is niet de overtuiging dat iets goed zal aflopen, maar de zekerheid dat, ongeacht wat de uitkomst ook zal zijn, het ergens zinvol voor is.

Vaclav Havel.

Claire Burge besefte dat er geen kant en klare weg bestaat naar het gewenste eindresultaat en dat de enige mogelijkheid is op reis te gaan. Het gaat niet om het resultaat, het gaat om de reis. En als je dat standpunt huldigt, is de voorspelbaarheid ook minder een probleem. Denk in dit verband ook eens aan het bekende boeddhistische gezegde: “Er is geen weg naar geluk. Geluk is de weg”.

 Mantra 15 zomer 2018, pag. 70.

De vraag naar de zin van het leven, zoals die over het algemeen wordt gesteld, is uiteindelijk de verkeerde vraag. Het is niet aan ons om naar de zin van het leven te vragen. Het is het leven zelf dat vragen stelt, en wel aan ons. Wij zij degenen, die daardoor bevraagd worden. Wijzelf zijn het , die op de voordurende vraag van het leven, die elk moment tot ons gericht wordt, de ‘levensvragen’, antwoord moeten geven. Leven is niets anders dan bevraagd worden. Ons hele bestaan is niet anders dan antwoord geven, ons leven ver-antwoorden; in de concrete beleving van het hier-en-nu.

Victor Emil Frankl, De zin van het bestaan.

 

We moeten leren, en aan de vertwijfelde mens duidelijk maken, dat het er nooit en te nimmer op aan komt wat wijzelf van het leven te verwachten hebben, maar vooral wat het Leven van ons verwacht.

Victor Emil Frankl, Mantra 20, Herfst 2019, pag. 66.